Natuur en recreatie

Tekstdelen met toestemming overgenomen uit het boek: Op ontdekkingstocht door Krimpenerwaard en Lopikerwaard. Uitgebracht door uitgeverij Filatop. Tekst van de Cabouwse Jacobs route komt uit de wandelklapper nr 18, de Krimpenerwaard. ISBN 90-75437-10-2 uitgegeven door uitgeverij Open Kaart (Den Haag) en de Provincie Zuid-Holland.
Als u het plaatsnaambord van Polsbroek nadert, gezien vanuit Vlist, ziet u aan uw rechterhand een informatiepaneel dat u het een en ander uitlegt over de Waterknoop Polsbroek.
Dit punt wordt zo genoemd omdat hier verschillende waterlopen, met ieder hun bijzondere kenmerken, bijeenkomen. Het water langs de Slangeweg, tussen Polsbroek en Vlist, heeft het hoogste peil. Het voert water vanuit de Vlist de Lopikerwaard binnen. Dit water houdt de sloten rond de bebouwing in Polsbroek op peil. Dit is van belang om het verzakken van de fundering van de gebouwen te voorkomen. Lager is het peil van de Groote Kerkvliet, vanaf waar u staat in zuidelijke richting. Deze watergang vormt een 'kortsluiting' tussen de Hollandse IJssel en de Lek. Nog lager is het peil van de Lange Vliet langs de Schutterskade, vanaf waar u staat in noordelijke richting. Deze watergang regelt tevens de aan- en afvoer van het water van de polder Vlist-Oostzijde. De hoogte van het water in de sloten van de polder Bonrepas wordt net als het peil in de polder Vlist-Oostzijde ingesteld op agrarisch gebruik. klik op een foto voor een vergroting
U kunt het landschap vanaf de Waterknoop Polsbroek op vier verschillende manieren verkennen: over het water met een kanoroute, over het ijs met de Twee Provinciën Toertocht voor schaatsers (U kunt kiezen uit de afstanden 20,40 en 80 kilometer. Meer info bij P. van Nieuwenhoven, tel 0182-502007) , over de weg met een fietsroute of over de houtkaden met een wandelroute. De VVV in Haastrecht helpt u graag verder op weg. Hoogstraat 31, tel 0182-503131 Ook de VVV in Schoonhoven heeft meer info.
Cabouwse Jacobsroute 14 KM (ca 4 uur) De route is aangegeven door ANWB
Er is ook informatie via de site van de ANWB te downloaden. Of kijk hier eens naar.
bordjes.
Een uitstapje door de Lopikerwaard, over graskade, houtkade en kerkpad, met als doel de Jacobskerk van Cabouw. De route is (ook in Polsbroek) gemarkeerd. Het damhek over de graskade op, die meteen een haakse linkerbocht maakt en verderop weer naar rechts en daarna weer naar links, meteen daarna rechtsaf de brug over
en de kade langs de Kerkvliet. Achter u heeft u mooi uitzich op de NH kerk van Polsbroek. Verderop wederom een damhek overklimmen. Na ruim 1 km buigt de kade naar links en moeten er vervolgens weer een aantal damhekken gepasseerd worden. We zijn nu op de Achterkade.
Groote Kerkvliet en Achterkade. Ook de Lopikerwaard loosde zijn water bij voorkeur af op de Hollandse IJssel met zijn relatief lage waterstand, en dan wel zo westelijk mogelijk, want het land loopt in deze contreien van oost naar west af. Het zuiden van de waard was daarbij aangewezen op de Vlist. Voor de afwatering van onder meer de Polders Lopik en Cabouw werd daartoe in de 12e eeuw de Groote Kerkvliet gegraven. De wandeling voert er een stuk langs, deels over een onverharde graskade. Verderop buigen we linksaf de Achterkade op, die de zuiderlijke achterdichting van de Polder Polsbrek vormt. Een schitterende kade, opvallend stil vooral. En waar vind je dat nog in het overigens zo lawaaiige westen des lands.
Ca 1½ km verderop een dubbel damhek (met overstapjes) met kaveldwarsweg overklimmen en nog steeds recht door. Ruim een ½ km daarna is er opnieuw een dubbel damhek (met overstapjes) en zo'n 50 meter verder volgt weer een dubbel damhek. Hier het eerste hek over, dan rechtsaf de brug over en over een smal betonspoor (kerkpad) de weilanden in, dat na een korte knik recht op de Jaconskerk van Cabouw afstevent. Als u na de kerk terug wil dan kunt u het kerkpad volgen tot de zuidzijdse weg in Polsbroek en dan linsaf terug langs de vaart naar het waterknoop punt.
Kerkpad en Jacobskerk Cabouw. Het oude kerkpad voert naar de RK Jacobskerk van Cabouw. Het huidige bedehuis (1930) staat vlakbij de plek waar inn de 14e of 15e eeuw een kleine, waarschijnlijk aan Jacobus de Meerdere gewijde bidkapel werd gebouwd. Of deze kapel ook een functie vervulde voor pelgrims op weg naar Compostela is onbekend. De bidkapel kwam na de reformatie in hervormde handen, maar de overgrote meerderheid van de Cabouwers bleef katholiek en kerkte in een schuurkerk. Nadat de Schoonhovense schuurkerk (een minderheid van 20% van Schoonhoven was katholiek) in oudkatholieke handen was geraakt, moest rooms Schoonhoven voortaan naar de kerk in Cabouw, dat aldus tot het Rome van de Lopikerwaard uitgroeide. Aan het eind van de 18e eeuw was hier nog maar één hervormd gezin over...
Aan het eind rechtdoor en de weg kruisen, rechtsaf langs de kerk en even verderop de Nic. van Catsweg kruisen (linksaf naar bushalte 195s) rechtdoor de Cabouwse Kade. Na ongeveer 3 km rechtsaf via Kon. Julianabrug het water over en verder langs de noordoever (even verderop boordje " Schoonhoven" ) fietspad volgen langs de Botersloot tot Bonrepas. Hier rechtsaf de Bonrepas op. (Op het kaartje de rode route.)
Botersloot. De noordoost rand van het huidige Schoonhoven wordt hier gemarkeerd door een radar station en de Botersloot, in de vroege 14e eeuw gegraven, niet alleen voor het vervoer van boter en andere zuivel, maar vooral om het overtollig water uit de stad via de vlist op de Hollandsche IJssel kwijt te kunnen.
Molen Bonrepas. Een plaatje van een wipwatermolen. Het onderstuk is nog 17e eeuws, het bovenhuis werd in 1973 vernieuwd. Tot de eind jaren 40 (1940) bemaalde deze molen de Polder Bonrepas en Noord-Zevender. De naam wipwatermolen dankt de molen aan de beweging die dit soort molens maakt als er "gewerkt" wordt. Doordat het gewicht (zo'n 35 ton) van het boven stuk op een "dunne" as rust, en de molen elke keer als een wiek ten hoogte van het molenhuis geen wind meer vangt, en de andere drie wieken wel, wipt de molen. Als het flink waait kan het boven stuk goed schommelen, zeebenen zijn dan vereist.
Na ruim 2 km bij ANWB wegwijzer 1133/2 rechtsaf de brug over en meteen daarna bij wegwijzer 1133/3 rechtsaf het fietspad op langs de Slangeweg richting Polsbroek. Waar het fietspad ophoud, bent u eerder deze dag begonnen. U kunt ook starten in Schoonhoven bij het Busstation. Hier vanaf het Stationsplein, het busstation recht door naar de randweg N210, via de rotonde oversteken en bij fiets wegwijzer aan de overkant even rechtaf richting Cabouw en Lopik, vlak voor de fietsbrug (bij fiets wegwijzer 3271/9 linksaf richting Vlist langs de stadsrand. Pak de route op vanaf de Bonrepas. Deze route staat in groen aangegeven op het kaartje!

Herman de Man fietsroute.
In het oostelijk deel van de gemeente leert u via het werk van streekromanschrijver Herman de Man de Lopikerwaard van een eeuw geleden kennen. Herman de Man woonde een groot deel van zijn jeugd in Polsbroekerdam en Benschop. Fietsers waren er nog maar nauwelijks en het meeste verkeer vond nog plaats met paard en wagen of in schuiten op het water. Beginnend bij de Nederlands Hervormde kerk in Lopik-dorp kijkt u door zijn ogen naar verdwenen kastelen, imposante landhuizen, sluizen en rivieren, scholen, lindelanen, kerken met kerkhoven en oude herbergen waar de jenever rijkelijk vloeide.

Een beschrijving van de Herman de Man fietsroute en bezienswaardigheden onderweg is te verkrijgen bij het VVV Groene Hart in Gouda en de VVV IJsselstein, het gemeentehuis in Lopik-dorp, de Read Shop in Lopik-dorp en de Plusmarkt in Benschop. Verkoopprijs €2,-.

BEGIN